Yumurtalık Kanseri
Yumurtalık Kanseri (Over Kanser) Nedir?
Yumurtalıklar ve fallop tüpleri bir kadın üreme sisteminin bir parçasıdır. Rahmin her iki tarafında da bulunan yumurtalıklar kadında yumurta üretimini sağlar ve ayrıca cinsiyet hormonu diye adlandırılan östrojen ve progesteron hormonlarının da üretim yeridir. Salgılanan cinsiyet hormonları bir kadının doğurganlığının devam ettiği süre zarfında yumurtalıklar tarafından üretilir. Yumurtalık kanseri, kadın üreme sisteminin diğer kanser türlerinden çok daha önemlidir. Yumurtalık kanserinin kendine ait özel bir belirtisi olması için genellikle kanserin ilerlemiş olduğu dönemde tespit edilir. Vakaların ortalama %70’i tanı konulduğunda genelde (3. evre ya da 4.evre) İlerlemiş evrededirler. Bu nedenle yumurtalık kanseri jinekolojik kanserler arasında en çok ölümle sonuçlanan vakadır. 30’lu yaşların altında ki kadınlarda yumurtaya dönüşecek olan kistler olur. Bu kistler sıvı dolu kesecikler olarak adlandırılır ve genel olarak kanserli değillerdir. Kendiliğinden de kaybolma olasılığı olduğu kadar gerek görüldüğünde operasyonla da alınabilir. Buna genelde salim huylu yani iyi huylu tümör olarak adlandırılırlar. Fakat olması gerekenden daha fazla süredir yumurtalıklarda iseler ve anormal büyüklüğe sahipseler işte bunlara da habis tümör (kötü huylu) olarak görülür. Habis tümörler ise etrafındaki dokulara sıçrayarak (metastaz) vücudu istila ederler.
Yumurtalık Kanserinin Belirtileri
Yumurtalık kanseri erken evrede belirtisi olmadığından dolayı kanser, büyüyüp yayılmadan önce her hangi bir şikâyete neden olmuyor. İleri evrede ise genellikle alt karın bölgesinde şişkinlik ve ya şişme, kabızlık, huzursuz bağırsak şikâyetleri, yemek yerken çabuk doyma hissi, kilo kaybı, idrara sık çıkma, pelvis (leğen kemiği) bölgesinde ağrı şikâyetlerin yaşanmasına neden olabilir. Bazı yumurtalık kanserleri hormon salgılar ve bu da adet düzensizliğine ve salgılanan hormonların sayesin de erkek tipi saç dökülmesi, tüylenme, memeler de dolgunluk ve menopoz sonrası vajinal kanama gibi şikâyetler olabilir. Genellikle hastalar karın şişliği şikâyeti ile doktora başvururlar.
Her kadının yılda bir kaz jinekolojik muayene olmaları önerilir. Erken teşhis ile tedavi şansı artacaktır. Yumurtalık kanserlerinin ortalama %25’i kadın doğum muayenesi esnasında tesadüfen saptanır. Yukarıdaki belirtilerin çok uzun zaman devam etmesi ve eğer aile de yumurtalık kanseri öyküsü varsa bir kandın jinekoloji doktoruna başvurmalıdır.
Yumurtalık Kanserinin Nedenleri
Yumurtalık kanserinin nedenleri belli değildir fakat genetik faktörün rolü büyüktür. Genel olarak normal hücreler anormal hücrelere dönüşerek kanser başlar. Kanser hücreleri hızlı bir şekilde kitle (tümör) oluşur ve vücudun diğer dokularına yayılır.
Yumurtalık Kanseri Türleri Nelerdir
Yumurtalık kanseri türlerin de en çok görüleni epitelyal tümörlerdir. Yumurtalık dışında ince bir tabaka halinde başlar. Kanserlerin yaklaşık %90’ı epitel tümörlerdir. Stromal tümörler hormon üreten hücrelerde başlar bu tümörler yumurtalık kanserlerinde daha erken sahada teşhis edilir. Yumurtalık tümörleri ortalama %7 si stromal dır. Germ hücreli tümörleri ise yumurta üreten hücrelerde başlar ve genelde genç kadınlarda görülür.
Yumurtalık Kanserin Risk faktörleri
Yaş: Bazı faktörler yumurtalık kanseri riskini arttırabilir. Bunların başında yaş faktörü önemlidir yumurtalık kanseri herhangi bir yaşta görülebileceği gibi genellikle 50 ila 60’lı yaşlarda daha sık görülür.
Östrojen hormon replasman tedavisi: Yüksek dozda ve uzun süreli kullanımda
Erken adet görme ve geç menopoza girme: 12 yaşından önce adet görme ve 52 yaşından sonra menopoza girme yumurtalık kanser riskini artırabilir.
Hiç çocuk doğurmamak, infertilite(kısırlık) tedavisi, Sigara, Polikistik over sendromu, yumurtalık kanserinin risk faktörleri olarak sıralanabilir.
Yumurtalık Kanserinde Tanı
Yumurtalık kanseri erken dönemde her hangi bir şikayet belirtisi olmadığı için teşhisi oldukça zordur. Rutin bir muayene esnasında doktor tarafından saptanan kistler için birkaç test istenir.
Ultrason ve Görüntüleme Yöntemi: Doktor tarafından yapılan ultrason görüntüsü vajinanın iç kısmına spekulum adı verilen alet yerleştirilir ve böylelikle yumurtalıklardaki kitle saptanır. Karın ve pelvis bölgesinde çekilen BT ile yumurtalıkların boyutunu, şeklini ve yapısını belirlemede yardımcı olabilir.
CA 125 Testi: Saptanan kistlerin ileri araştırmasında kandan CA 125 testi istenir. İstenilen CA 125 testinin yüksek olması durumunda ve yapılan diğer testler eşliğinde tanı konulur. CA 125 testi tedavi aşamasında da istenir. CA 125 testi hakkında daha detaylı bilgi almak için lütfen tıklayınız.
Cerrahi Operasyon: Ultrason incelemesinde saptanan kistlerin iyi huylu ya da kötü huylu olup olmadığını anlamak için doktor tarafından küçük bir kesi yapılarak tümörden parça alınır ve biyopsisi yapılarak kesin tanı konulur.