Menopoz
Menopoz Nedir?
Menopoz son adet döneminden sonra 12 ay boyunca hiç adet (ay başı) görmemesi ile kesin tanı konulur. Menopoz genellikle yaş olarak 40’ lı ya da 50′ li yıllarda gerçekleşir. Türkiye’de yaş olarak menopoza girme 46-50 yılları arasındadır. Amerika Birleşik devletlerinde ise menopoza girme yaş ortalaması 51 dir. Bir bayanın 35 yaşından önce adet kanamalarının kesilmesi yani menopoza girmiş olması erken menopoz diye adlandırılır. Menopoz bir bayan için doğal bir süreçtir. Menopoz rahimin değil yumurtalıkların aktivitesinin son bulmasıdır. Bir kadının yumurtalıkların da yeni yumurta üretiminin olmaması bu onun bir daha çocuk sahibi olmayacağı anlamına gelir. Menopoz bir rahatsızlık (hastalık) olarak görülmemeli doğal bir süreçtir. Bu süreçte kadınlar hamilelik endişesi duymadan cinsel yaşamlarına devam edebilirler.
Menopoza girmenin belirtileri nelerdir?
Düzensiz adet kanaması
Vajinal kuruluk
Sıcak basmaları, çarpıntı
Ani terlemeler
Uyku problemleri
Kilo alımı
Memeler de dolgunluk kaybı
Depresyon (anksiyete) – Yorgunluk ve halsizlik
Cinsel isteksizlik
Kemik erimesi
Bir kadının yaşadığı bu belirtilerle kesin tanı konulamaz çünkü bu belirtiler başka bir hastalığın habercisi de olabilir. Bu nedenle menopoz teşhisi doktor tarafından yapılan muayene (ultrason) ve kandan bakılan bazı tahliller sonucunda kesin tanı konulur.
Menopoz Nasıl Teşhis Edilir?
Menopoz öncesi premenopoz diye adlandırılan süreç adet kanamalarının tamamen kesilmediği birkaç (2 yıl) yıldır. Bu bir kaç yıllık zaman dilimde yumurtalık hormon düzeyleri azalır ve artık düzensiz adet görülmeye başlanır. Bu zaman diliminde gebe kalma olasılığı çok azdır fakat imkansız değildir. Bir kadının düzensiz adet görmesi, çarpıntı, ateş basması, vajinal kuruluk ve cinsel isteksizlik gibi şikayetlerin olması ile adetin 3.günü kandan bakılan FSH-LH hormonların düzeylerinde artışın görülmesi ile tanı konulur. Kesin tanı için doktor tarafından yapılan ultrason sonucu ile birlikte hastanın 12 ay boyunca hiç adet görmemesi durumunda menopoz tanısı kesin olarak konulur.
Menopoz Tedavisi
Menopoz bir hastalık olmadığından dolayı kesin bir tedavisi yoktur. Ancak menopoza girmiş bir kadın da yaşanan şikayetler de çeşitli tedaviler uygulanır. Menopoz da yaşanan şikayetler için en sık tercih edilen tedavi yöntemi hormon re plasman olarak tanımlanır.
Hormon tedavisi: Progesteron ve östrojen aynı anda verilir. Östrojen kemik kaybını önlemeye yardımcı olur. Progesteron ise rahim kanseri riskinin önüne geçilmesi için uygulanır.
Vajinal östrojen: Vajinal kuruluğu önlemek için uygulanır. Vajinal krem ya da tablet olarak direk vajinadan uygulanır. Uygulanan bu tedavi yöntemi ile vajinal kurulukta hafifleme olur ve bu da cinsel ilişkide duyulan rahatsızlığın azalmasına neden olur.
Düşük doz antidepresan: Menopozda yaşanan sıcak basmaları, çarpıntı, uyku bozukluğu ve ya duygu durum bozukluğu gibi şikâyetlerin azaltılması için doktor kontrolü altında alınan düşük doz antidepresanlar faydalı olur.
Uygulanan tüm tedavi yöntemlerin de kalsiyum ve vitamin D verilir.
Tedaviye her hangi bir şekilde karar vermeden uygulanacak olan tedavi yöntemlerinin her birinin riskleri ve faydaları hakkında doktorunuzla fikir birliği yapılması gerekir.